پل شاه عباسی
در 35 کیلو متری جاده قزوین – بوئین زهرا بر روی رودخانه شور ، پلی در مسیر کاروان رو قزوین – ساوه – اصفهان ساخته شده که به شاه عباسی مشهور است . این پل به طول 52 متر و عرض 70/4 متر دارای سه دهانه است . پایه ها در جهت مخالف جریان آب رودخانه موج شکن هایی به شکل مثلث دارند که طول هر یک از اضلاع آنها 80/2 متر می باشد . پایه های جانبی قوس میانی از کف رودخانه تا ارتفاع یک متر با بلوک های سنگی و ملاط آهکی ساخته شده و روی پایه ها به کمک سنگ و ملاط به شکل آب ُبر در آمده تا از شدت برخورد امواج با پایه پل بکاهد . دهانه های پل از جنوب به شمال به ترتیب 20/7، 30/7 و 4 متر عرض دارد که تمامشان با طاق های جناغی پوشش یافته اند و دهانه کوچک تری که قبلا به عرض 30/1 متر در جنوب پل وجود داشته پس از تعمیر به کلی مسدود شده است . سطح گذر پل از وسط به دو سو دارای شیب ملایمی است. (گردشگری)
مسجد جامع عتیق
این مسجد یکی از کهن ترین و کم نظیرترین مساجد ایران به شمار می رود که شیوه های معماری و هنر ادوار مختلف را می توان در آن به تماشا نشست.
مقصوره کهن یا طاق هارونی قدیمی ترین بخش از بنای جامع عتیق قزوین است که به دهلیز ورودی شرقی آن متصّل بوده و توسط هارون الرشید در سال 192 هجری قمری بنا شده است. می گویند شالوده مسجد را بربنیان آتشکده ای نهاده اند . در چهار جهت حیاط آن که افزون بر چهار هزار متر مربع است چهار ایوان رفیع قراردارد که دردو سوی هر یک رواقی طولانی ساخته اند. گنبد آجری دوپوش و شبستان جنوبی مسجد به وسیله امیر خمارتاش عمادی در سالهای 500 تا 509 هجری بنا شده و دارای پنج کتیبه نفیس گچبری شده به خطوط ثلث، نسخ و کوفی است که از شاهکارهای هنر ایرانی محسوب می شود و علیرغم حمله خانمانسوز مغول و وارد شدن آسیب های جدی به جامع عتیق قزوین همچنان استوار و پرشکوه باقی مانده است. در روزگار شاه طهماسب ایوان شمالی و مناره های کاشی کاری شده نفیس مسجد ساخته شده و ایوان جنوبی در زمان شاه عباس دوم به مدخل مقصوره خمارتاشی ملحق ، ایوان غربی نیز به دستور شاه سلیمان صفوی بناگشته است.
از ویژگی های ممتاز این مسجد علاوه بر داشتن هشت شبستان بزرگ در چهار طرف حیاط، یک شبستان زیرزمینی در ضلع جنوب غربی مسجد است که بنای آن توسط سعدالسلطنه در روزگار قاجار پایان یافته است(گردشگری)
گرمابه ها
گرمابه های بسیاری همچون : رضوی ، قجر ، دودر ، سیدیان ،میرزا کریم ، بلور ، راه ری ، داروغه ،آخوند ، پیر آسا ،بایندر کوچه ، قوشه، سعدیه،حاج بیگلر و … با معماری و تزیینات متفاوت و ارزشمند از نقاط دیدنی شهر قزوین محسوب می شوند .
حمام صفا
گرمابه صفا ( حاج محمد رحیم ) با وسعت تقریبی 1100 متر مربع در انتهای خیابان مولوی یکی از این آثار زیباست که بر اساس کتیبه نستعلیق سر در ورودی ، در سال 1259 توسط حاجی حسن بن حاجی عبد ا… برای خاندان امینی بنا شده و دارای دو قسمت جداگانه مردانه و زنانه است . بخش های گونا گون داخل حمام از جمله سربینه ، خلوت ها ، صحن و حوض ها به تمامی از سنگ مرمر صیقلی ساخته شده اند . چهار سنگابه مرمرین به شکل کشکول و کاسه که بر روی چهار شیر سنگی و در کنار حوض سر بینه قرار دارند ، ستونهای استوار هشت گانه سنگی که گنبد های سربینه و گرمخانه را نگه داشته اند ، ازاره ها و حوضچه های مرمر امتیاز خاصی به این گرمابه داده اند . پوشش تمامی قسمت های گرمابه از کاربندی های استادانه و زیبایی برخوردارند و تنوع در فضاهای حمام از معماری والا و طراحی و نقشه بسیار حساب شده ای حکایت می کنند .
حمام قجر
این گرمابه که دارای قسمت مستقل مردانه و زنانه است در خیابان عبید زاکانی – کنار بازارچه و مسجد آقا کبیر – قرار دارد و قدیمی ترین حمام موجود قزوین به شمار می آید که در سال 1057 قمری به دستور شاه عباس دوم صفوی توسط امیر گونه خان از سرداران و امرای وی ساخته شده است . در اصلی گرمابه رو به جنوب باز می شود و با راه پله مارپیچی به سر بینه منتهی می گردد. در دیگری نیز از جانب غربی به حمام راه داشته که احتمالا مخصوص بانوان بوده است. بینه که طرحی مستطیل شکل دارد و از دو طاق جناغی در شرق و غرب آن تشکیل شده ، توسط راهرویی که دارای طاق جناغی بسیار باریک است به گرمخانه راه می یابد . گرمخانه مردانه و زنانه به شکل چلیپاست و اطاقک هایی برای شستشو در شرق و غرب آن تعبیه شده است . پوشش بنا گنبدی است و در هر گنبد جامخانه ای عمل نورگیری را انجام می دهد . ازاره گرمخانه ها تا ارتفاع 5/1 متر کاشی کاری شده و رسمی بندی و یزدی بندی سقف ها به تزئین آن افزوده است. سنگ های بزرگ و یک تکه ای که سکوها را فرش کرده اند از ویژگی های این بنا محسوب می شوند . این اثر تاریخی پس از مرمت و بازسازی به عنوان موزه مردم شناسی استفاده می گردد.
دروازه ها
ساختار شهر، قزوین را ازدیربازدارای دروازه های داخلی و بیرونی کرده و از این جهت در ایران کم نظیر بوده است . در نیمه قرن سوم هجری 7 دروازه امکان ورود به شهر را فراهم می ساخت ، در دوره قاجار 9 دروازه گرداگرد قزوین وجود داشتند که با حصار پیرامون شهر به یکدیگر می پیوستند وعبارت بودند از : 1 – پنبه ریسه 2- راه کوشک 3- شیخ آباد 4- رشت 5- مغلاوک 6- خندقبار 7- شهزاده حسین 8- مصلی 9- تهران . اکنون از میان آن بناهای با شکو ه تنها دو دروازه تهران و راه کوشک باقی مانده اند. دروازه تهران بنایی آجری است که یک سردر اصلی با قوس تیزه دار و ارتفاع و عرض نسبتا زیاد دارد و در دو سوی آن درهایی کوتاه تر با طاق آهنگ نیم دایره ساخته اند که هشت گلدسته بر فراز آنها قرار گرفته است . نمای دروازه از دو طرف دارای تزیینات کاشی کاری بوده ورودی اصلی نیز از کاسه بندی و رسمی بندی نفیسی برخورداراست . دروازه درب کوشک ـ برخلاف دروازه تهران ـ تنها یک نما به سوی خارج شهر دارد که با طاقنماها ، کاشی کاری و رسمی بندی تزیین شده اند و گذرگاه دروازه را که قوسی نیمدایره و کلیل دارد در بر گرفته اند . نقش های متنوع کاشی کاری و چهار گلدسته توپر از ویژگی های دیگر دروازه راه کوشک به شمار می آیند .
مساجد و مدارس
حضور گسترده مرابطین و زاهدان سده نخست هجری در قزوین و رونق مکاتب حدیث ، فقه و فلسفه در آن به شکل گیری مساجد و مدارس مختلف انجامیده که با چند نمونه برجسته آشنا می شویم :